การสร้างบ้านในรัชกาลที่ 5

มีการสร้างบ้านคล้ายกับการสร้างบ้านในสมัยรัชกาลที่ 4 คือ การสร้างบ้านเรือนในสมัยนั้นจะได้รับอิทธิพลการสร้างบ้านจากทางตะวันตกและทางยุโรปมากขึ้นการสร้าบ้านเรือนในสมัยนั้น วัสดุในการสร้างบ้านจะมีไม้ อิฐ ปูนเป็นวัสดุการสร้างบ้านหลัก แต่การสร้างบ้านในสมัยรัชกาลที่ 5 เริ่มมีการใช้คอนกรีตเสริมเหล็กในการสร้างบ้านโดยช่วงแรกที่เริ่มใช้สร้างบ้านจะใช้กับโครงสร้างบ้านด้วยวัสดุนี้ มักใช้กับการสร้างบ้านส่วนเสา การสร้างบ้านส่วนคาน และการสร้างบ้านส่วนพื้นชั้นล่าง ส่วนการสร้างบ้านส่วนพื้นชั้นบนยังคงใช้ตง และพื้นไม้อยู่ รูปทรงอาคารจึงยังไม่แตกต่างจากอาคารที่ใช้ระบบผนังรับน้ำหนักมากนัก ต่อมาช่างมีความชำนาญจึงได้เปลี่ยนรูปแบบใช้สอยให้หลากหลายยิ่งขึ้น เช่น ใช้เป็นหลังคายอดโดม ผนังโค้ง หรือกันสาด ฯ ทำให้โครงสร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 มีรูปทรงที่ซับซ้อนขึ้น

การสร้างบ้านในรัชกาลที่ 6

การสร้างบ้านในยุคที่สังคมไทยได้รับอิทธิพลจากประเทศตะวันตก ความเจริญหรือความทันสมัยจึงเป็นเป้าหมายสำคัญของการแสดงออกอย่างเป็นรูปธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งสมัยนั้นเป็นช่วงต่อจากการปรับปรุงประเทศไปสู่ความเป็นสมัยใหม่ตามแบบตะวันตกในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการก่อสร้างบ้าน อาคารตามแบบตะวันตกหลายแห่ง สะท้อนถึงความนิยมที่มีต่อสถาปัตยกรรมแบบจารีตเริ่มเสื่อมคลายลง ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวกลับทรงมีพระราชนิยมศิลปะแบบจารีต  จึงฟื้นฟูสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมแบบดั้งเดิมอีกครั้งหนึ่ง โดยระยะต้นเมื่อแรกเริ่มครองราชย์   งานก่อสร้างบ้านมีทั้งแบบตะวันตก ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมแบบพระราชนิยมในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสถาปัตยกรรมแบบจารีต ซึ่งเคยสืบเนื่องมาตั้งแต่สมัยอยุธยา แต่หมดความนิยมไปในรัชกาลก่อน